Kabızlık bebeklerde ve küçük çocuklarda oldukça sık karşılaşılan bir durumdur. Annenin böyle bir durumda panik yapmasına ve endişelenmesine asla gerek yoktur. Her bebeğin bağırsaklarının çalışma düzeni birbirinden farklıdır. Bazı bebekler her gün kaka yapmadığı gibi, bazıları da gün içinde birden fazla kaka yapabilir. Anne bebeğinin kakasını kontrol etmeli, kaka normal yumuşaklıktaysa ve bebek fazla zorlanmadan yapıyorsa endişelenecek bir durum olmadığını bilmelidir.
Bebeğim kabız mı?
Eğer bebek, bir kaç gün aralıklarla kaka yapıyorsa ve kakası da sert ise, ayrıca bunu yaparken ağlıyorsa kabızlık meydana gelmiş demektir. Kabızlık 3 günden fazla devam ederse ve kakasında kan izlerine rastlanırsa bebek mutlaka bir doktora götürülmelidir.
Kabızlık inek sütü veya diğer mamalarla beslenen bebeklerde daha fazla görülür. Anne sütü ile beslenen bebeklerde ise daha az miktarda görülür. Bebeğin kaka yaparken yüzünün kızarması bir sorun teşkil etmez ve bu normal bir durum olarak görülür. Küçük bebeklerde kabızlık çok az görülür. Bunun nedeni anne sütü ile besleniyor olmasıdır. Eğer küçük bebekte kabızlık görülüyorsa, annenin kabızlığı önleyici gıdalar ile beslenmesi önem arzeder. Çünkü bu gıdalar süt yoluyla bebeğe de geçer ve bebek bu şekilde kabızlıktan kurtulur.
Kabızlık nedir?
Kabızlık, kalınbağırsağın sonundaki kaslar sertleştiği ve kakanın normal geçişini önlediği zaman meydana gelir. Kaka bağırsakta ne kadar uzun süre kalırsa, o kadar sıkılaşıp kurur ve vücuttan atılması zorlaşır. Sertleşmiş kaka kalın barsağın son kısmından geçerken yırtılmalara ve çatlaklara neden olur. Bu da bebeklerde ve çocuklarda kasılmalara neden olur. Çocuklar, bu acıyı yaşamamak için kakayı tutmak isteyebilir ve dışkılama hissini bastırabilir. Bu da kakanın içerde daha çok kurumasına, büyük çap ve hacme ulaşmasına neden olur. Böylece kabızlık döngüsü başlamış olur.
Kabızlık sebepleri
Kabızlığın birçok nedeni vardır. Genelde beslenme alışkanlıklarından ve düzensizliklerinden dolayı olur. Bazı enfeksiyon hastalıkları, metabolik hastalıklar ve bazı ilaçlar da kabızlığa neden olabilir. Ek besinlere geçiş ve diş çıkarma da kabızlığa neden olabilecek etkenlerdir. Kabızlıkta en önemli durum yemek düzenidir. Çocuğun lifli gıdalar alması, bol sıvı tüketmesi, düzenli dışkılama amaçlı tuvalete gitmesini sağlamak alınacak önlemlerdir. Yanlış beslenmenin yanında, bebekteki ve çocuklardaki hareketsizlik de kabızlığa neden olabilir.
Bebeklerde ek gıdalara başlandığında; muz, patates ve pirinç lapası kabızlığa neden olabilir. Bu gıdalar daha aralıklı zamanlarda verilmelidir. Bebeğin beslenmesine daha fazla meyve ve sebze püresi eklenmelidir. Bebeğe, bir yaşına kadar inek sütü verilmemelidir. Sulandırılmış meyve suyu ve öğünler arasında kaynamış ılık su kabızlığı yumuşatabilir. Hazır mama kullanılıyorsa ölçüsünü doktor kontolünde tekrar gözden geçirilmeli ve içeriğinde prebiyotik lifler içeren mamalar tercih edilmelidir.
Ek besine geçmiş olan bebeklerde ve çocuklarda beslenme şekli; sebze, meyve, baklagiller, kepekli ekmek, yulaf gibi artık bırakan lifli yiyeceklerden zengin olmalıdır. Çocukların beslenme diyetinde özellikle; kuru erik, kayısı, kuru üzüm, bezelye, fasulye, brokoli, kabak, kepekli ve tahıllı ekmekler olmalıdır.
Sürekli kabızlığı olan çocuklar genelde, çabuk doyan iştahsız çocuklardır. Aynı zamanda bu çocuklar, ana öğünlerde yemek yemektense, aralarda abur cubur atıştırmayı severler. Böyle durumlarda bir beslenme uzmanı ile görüşmek faydalı olmaktadır. Kabızlığı tekrarlayan çocuklarda karın ağrıları, kramplar, bulantı, kusma görülebilmektedir.
Kabızlık Tedavisi
Kabızlık sözkonusu olduğunda, doktora danışılmadan, bebeğe asla müshil, fitil ya da lavman uygulanmamalıdır. Kabızlık tedavisinde temel amaç; kalın bağırsağı ilk aşamada boşaltmak, sonrasında düzenli bağırsak alışkanlığını devam ettirebilmek ve kaka yapmayla alakalı olan ağrının ve korkunun ortadan kaldırılmasıdır. Ağrının ortadan kalkmasını sağlayacak durum ise, kakanın yumuşak kalması ve kalın olmamasıdır. Bunun için düzenli ve kontollü bir diyetin yanında tuvalette yeterli süre kalma alışkanlığının edinilmesidir. Tuvalet terbiyesini kazanmış çocuklar, kahvaltıdan ve akşam yemeğinden sonra 5-10 dakika süreyle tuvalette oturtulmalıdır.
Tedavi süresi çocuktan çocuğa değişiklik göstermektedir. Küçük çocukların büyük çocuklara göre daha uzun süreler tedavi edilmesi gerekilir. Ayrıca, kakanın uzun süre barsakta kalması, kalın bağırsağın genişlemesine neden olduğundan ameliyat da yapılabilmektedir.
Bebeklerde kabızlık konusunda uzmantv tarafından hazırlanan aşağıdaki videolar da sizler için çok faydalı olacaktır. Bu videoları da mutlaka izlemenizi öneriyoruz.
Bebeğin kabız olduğu nasıl anlaşılır?
Kabız olan bebekler nasıl beslenmelidir?
Bebek kabız olduğunda ne yapılmalıdır?
