Bazı çocuklara ilaç içirmek ne kadar zor. Hatta cümleyi değiştirelim, çocuklara genel olarak ilaç içirmek ne kadar zor diyelim. Anneler için çocuklara ilaç içirmek bazen işkence haline bile gelebilir. Çocuğun hasta olduğuna mı yanarsın, ilaç içmemek için direnmesine mi? Bazen çocuklara ilaç içirmek anne, baba ve çocuk üçgeninde büyük bir mücadeleye bile dönüşebilir.
Oysa çocuklara ilaç içirmenin de çeşitli yöntemleri var. Bununla beraber ilaç içirme konusunda yapılan birçok da yanlış bulunuyor. Örneğin ilacın ne zaman içirileceği… Genellikle anneler çocuklarına ilacı yemeğini yedirdikten hemen sonra vermek ister. Ancak bu tamamen yanlış bir davranış Çünkü çocuğa ilacın yemekten en az 1 saat önce veya sonra verilmesi gerekiyor.
Medicana Hastanesi Bahçelievler Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Alper Özkılıç, ilaçların mutlaka yemekten 1 saat önce veya sonra verilmesi gerektiğini söylüyor. Özkılıç, ilacın yemekle birlikte ve yemeğe yakın bir saatte alınması halinde beklenen sonucun alınamayacağını belirtiyor.
Dr. Alper Özkılıç, ilacı saatinde vermenin önemli olduğuna dikkatleri çekiyor. Özkılıç’a göre özellikle de antibiyotik grubu ilaçların etkisini artırmak adına ilaçlar saati saatine verilmeli. Zamanında alınmadığında olumlu sonuç alınamıyor, hatta yan etkileri görülüyor. Yemekten önce yahut sonra verilmesine de ihtimam göstermek gerekiyor. Her ilacın etkisi yemekle birlikte alınıp alınmamasına göre değişiyor. İlaç, yemekten önce kullanılması gerekiyorsa 1 saat önce verilmeli. Yemeğe yakın bir zamanda içirilmesi durumunda beklenilen netice görülmüyor. Hatta bazıları bulantı ve kusmaya dahi sebep oluyor. Eğer ilaç tok karnına ise yemekten 1 saat sonra alınmalı.
Dikkat edilmesi gereken diğer bir husus ise reçetesiz ilaç kullanımı. Özkılıç, reçetesiz ilaçlarda daha önce anne tarafından kullanılan ve bilinenlerin tercih edilmesini söylüyor. Prospektüs bilgilerinin de mutlaka okunması gerektiğini ifade eden Özkılıç şöyle konuşuyor:
“Bilgilere göre ilacın yaş limiti çocuğun yaşına uygun değilse asla kullanılmamalı. Yan etkileri açısından da çocuk dikkatle takip edilmeli. 3 günde herhangi bir fayda görülmezse ilaç kesilmeli, doktora başvurulmalı. Reçeteli ilaçlarda ise hastanın şikâyetleri düzeldikten sonra doktorun öngördüğü güne kadar ilaca devam edilmeli. Ayrıca ilacın markası mutlaka kontrol edilmeli. Bazı eczacılar farklı markada eşdeğer ilaç verebiliyor, çocuk yarar göremiyor.”
Özkılıç’a göre ilacın tadı kötü ise verildikten sonra elma püresi, yoğurt, muhallebi veya reçel yedirilebilir. Ağır, yağlı yiyeceklerden kaçınılmalı. Bu tür gıdalar bulantı ve kusmaya sebep oluyor. İlacı meyve suyu, hazır mama (süt şeklinde) ya da sütle karıştırmak etkiyi azaltıyor. İlacın büyük bir kısmı bu sıvıyı içeren biberon ya da bardakta kalır. Karıştırma ihtiyacı duyulursa az sıvı kullanılmalı, böylece ilacın tamamı çocuğun sistemine ulaşır. Ayrıca ölçülü tüplü kaşıklar kullanılmalı. İlaç çocuğa asla ‘şeker’ diye adlandırılmamalı. İlaç olduğu söylenmeli ki aklında tehlikeli bir karışıklık olmasın. Çocuk ilacını içmesinin şart olduğunu, pazarlık konusu olamayacağını bilmeli. Hangi kap ya da kaşıkla ve neyin eşliğinde içeceğine seçim hakkı verilse de bu, ilacı içip içmemek konusunda olmamalı. İçtiğinde kocaman bir kucaklama ve övgüyle kutlayın.
İlaç, çocuğa nasıl içirilir?
0-1 yaş
Bebeği 45 derecelik açıyla tutun, elleri aşağıda ve başı destekli olmalı. Plastik bir şırınga ya da damlayla ya da bir biberon memesi aracılığıyla ağzının yan tarafından dilinin gerisine doğru ilacı damlatın. Yanak boşluğuna boşaltmayın, ilk fırsatta tükürür. Boğazına da boşaltmayın; boğulabilir. İlacın peşinden süt ya da meyve suyu verin.
1-4 yaş
Acılığı hafifletebilmek için; ilacı soğutun ya da içirmeden buz ya da buzlu yalamalıklar verin. İlacın peşinden de sevdiği bir içeceği içirin. Soğuk tat dokularını bir süreliğine çalışmaz hale getireceğinden ilacın tadı öğürtmez. İlaç, çikolatalı sos ya da meyve suyuyla karıştırılabilir. 1 ve 4 yaş arası çocuklar ilaca çok karşı koyar. Özellikle yiyecek-içecek seçen çocuklar içmek istemeyecektir. Çocuğun bu konudaki fikirlerini dinleyin. Gerekli işbirliği sağlanamazsa son çare olarak zorla içirin.
5-8 yaş
Bu çağdaki çocuklar ilacın gerçek amacını anlar. Himaye altında kendisi içebilir, kontrolü eline alabilir. Eğer ilacını almakta isteksiz ise bir ilaç takviminin üzerine çıkartmalar yapıştırarak içmesi teşvik edilebilir. Çiğneme ya da sıvı türde ilaçlar hoşuna gitmiyorsa yutmaya hazır olup olmadığına bakıp doktorundan ilaç istenmeli.
